موم ارتودنسی؛ کاربرد و نحوه استفاده از واکس مخصوص ارتودنسی

افرادی که ارتودنسی انجام می‌دهند، ممکن است دچار ناراحتی‌هایی در ناحیه زبان یا لثه شوند. زمانی که براکت و سیم بر روی دندان‌ها قرار می‌گیرد، این ناراحتی‌ها شروع خواهد شد. حتی در زمان صحبت کردن به دلیل اینکه زبان و یا لب به براکت‌ها و سیم برخورد می‌کنند، زخم‌هایی بر روی آن‌ها ایجاد خواهد شد. البته این قبیل ناراحتی‌ها معمولاً در ابتدای ارتودنسی اتفاق افتاده و بعد از مدتی بافت زبان و لثه و همچنین بافت داخلی لب مقاومتی نسبت به این بریس‌ها پیدا خواهند کرد.

اما از آنجایی که زخم در ناحیه دهان بسیار دیر بهبود پیدا می‌کند، بنابراین موم ارتودنسی یکی از بهترین راهکار‌هایی است که به کمک این قبیل افراد آمده و باعث می‌شود از بروز زخم در ناحیه لب و زبان جلوگیری گردد. در این مطلب با ما همراه باشید تا در مورد موم ارتودنسی و کاربرد‌های آن صحبت کنیم.

ترکیبات موم ارتودنسی چیست؟

موم ارتودنسی در واقع یک واکس کاملاً طبیعی است که در راستای محافظت از بافت لب، لثه و دهان در برابر بریس‌های ارتودنسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همانگونه که متوجه شدید، این موم قرار است همانند یک لایه محافظتی بر روی بریس‌ها قرار گیرد تا زمانی که براکت‌ها و سیم‌ها روی دندان شما نصب می‌شوند، بر اثر برخورد زبان یا لب به این بریس‌ها، زخمی در داخل دهان شما ایجاد نشود.

موم ارتودنسی از ترکیب مواد طبیعی و مواد مصنوعی ساخته شده است. مهمترین مواد طبیعی که برای تهیه موم ارتودنسی مورد استفاده قرار می‌گیرد، شامل مواد گیاهی کارنائوبا و همچنین موم زنبور عسل است. همچنین در ساخت این موم از ترکیبات معدنی همانند پارافین و موم‌های میکروکریستالین نیز استفاده می‌شود. مواد طبیعی کاملاً بی‌خطر هستند. بنابراین آسیبی به دندان‌های شما وارد نخواهند کرد. البته همانگونه که گفته شد موم ارتودنسی را نمی‌توان به طور کامل از مواد طبیعی تهیه کرد چون بحث مقاومت و دوام آن‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد. به همین دلیل است که این مواد طبیعی را با رزین ترکیب می‌کنند تا بتواند ویژگی‌های ساختاری موم ارتودنسی از قبیل دوام و استحکام در برابر دما و تغییرات رطوبت در داخل دهان را افزایش دهد.

موارد کاربرد موم ارتودنسی

اجازه دهید در مورد این موضوع صحبت کنیم که چه زمانی باید از موم ارتودنسی استفاده شود. همانگونه که گفته شد این موم همانند یک چسب شفاف است که بر روی براکت‌ها و سیم ارتودنسی و حتی بر روی قلاب‌های ارتودنسی چسبیده می‌شود تا فرد در زمان صحبت کردن و غذا خوردن دچار آسیب در ناحیه زبان و لب نگردد. به طور کلی از این موم برای جلوگیری از زخم شدن زبان و بافت لثه و همچنین لب‌ها استفاده می‌گردد اما نیازی نیست که همه بیماران به سراغ موم ارتودنسی بروند. بلکه باید وضعیت بریس‌ها بر روی دندان‌های فرد بیمار مورد بررسی قرار گیرد.

در صورتی که به هم ریختگی دندان‌های فرد بسیار زیاد بوده و از طرف دیگر فک او بسیار کوچک باشد، در چنین شرایطی به دلیل اینکه بریس‌ها بسیار نزدیک به هم هستند، احتمال آسیب به ناحیه لب و یا زبان در صورتی که بریس‌ها در پشت دندان نصب شده باشند وجود دارد. زخم‌های زبانی دیر بهبود پیدا خواهند کرد. به همین دلیل است که در چنین شرایطی از موم ارتودنسی استفاده می‌گردد. معمولاً افرادی که ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی را انجام می‌دهند، از متخصص خود می‌خواهند که موم ارتودنسی را نیز برای آن‌ها استفاده کند. اجازه دهید که ارتودنتیست وضعیت دندان‌ها و نحوه نصب براکت‌ها را با دقت بررسی کند و در صورتی که لازم بداند، از موم ارتودنسی برای شما استفاده کند.

نحوه استفاده از موم ارتودنسی

برای اینکه موم ارتودنسی را بر روی بریس‌های دندانی خود قرار دهید، باید طبق مراحل زیر عمل کنید:

• در ابتدا باید دست‌های خود را به خوبی بشویید و حتی از آب و صابون استفاده کنید تا کوچکترین میکروبی زیر ناخن‌ها وجود نداشته باشد چون زمانی که قرار است موم ارتودنسی را بر روی دندان قرار دهید، اگر دست‌های شما آلوده باشد این آلودگی در زیر موم باقی مانده و دندان‌های شما را خراب می‌کند.
• سپس دندان‌های خود را نخ دندان ‌زده و با مسواک تمیز کنید تا هیچ گونه ماده غذایی و باکتری در لابه‌لای دندان‌ها وجود نداشته باشد.

• حتماً باید با یک دستمال تمیز تمامی براکت‌های دندانی خود را خشک کنید. هر اندازه براکت بهتر خشک شوند، قطعاً موم ارتودنسی بهتر و برای مدت زمان طولانی‌تری بر روی بریس‌ها باقی خواهد ماند.
• در مرحله بعد کافی است مقداری از موم را به اندازه یک نخود برداشته و کمی با آن بازی کنید تا دمای آن افزایش پیدا کند. افزایش دما باعث نرم شدن موم می‌گردد و در نتیجه به راحتی فرم خواهد گرفت.
•  در نهایت باید‌ موم را بر روی سیم و براکت دندانی قرار دهید که در زمان برخورد لب یا زبان با آن احساس درد بسیار شدیدی به سراغ شما می‌آید و سپس با انگشت سبابه این موم را فشار دهید تا به خوبی بر روی بریس قرار گیرد.

عوارض موم ارتودنسی

شاید شما به عنوان والدین تصمیم گرفته‌اید دندان‌های فرزند خود را ارتودنسی کنید اما به دلیل اینکه براکت‌ها به لب او آسیب وارد می‌کند، بنابراین متخصص تصمیم می‌گیرد از موم ارتودنسی برای پوشش براکت‌ها روی دندان یا پشت دندان استفاده کند. اما موضوعی که شاید برای شما نگران‌کننده باشد، بحث عوارض موم ارتودنسی است. برای مثال حتما این سوال برای شما به وجود آمده است که اگر به صورت ناخواسته این موم از روی براکت‌ها برداشته شده و فرد آن را قورت دهد، آیا عوارضی را برای او به همراه خواهد داشت؟

لازم است بدانید که موم ارتودنسی از ترکیباتی ساخته شده است که به هیچ عنوان سمیت ندارند. بنابراین کاملاً بی‌خطر هستند. پس اگر فرزند شما موم را قورت داد، هیچ عارضه‌ای برای او به همراه نخواهد داشت. پس در واقع می‌توان موم ارتودنسی را یک روش کاملاً بی‌خطر برای پوشش دادن براکت‌ها جهت جلوگیری از آسیب به بافت لب و زبان معرفی کرد.

جایگزین موم ارتودنسی

خوشبختانه یک روش جایگزین به نام نوار سیلیکونی یا استریپ سیلیکونی در بازار وجود دارد که می‌توان به جای استفاده از موم ارتودنسی، از این نوار استفاده کرد. در روش موم ارتودنسی شما باید موم‌ها را به صورت گلوله‌ای درآورده و آن را بر روی براکت‌ها فشار دهید. در واقع باید دانه به دانه براکت‌ها را پوشش دهید. ولی در نوار سیلیکونی کافی ست این نوار را به طور کامل و یکدست بر روی براکت‌های خود بچسبانید. در چنین شرایطی هم براکت‌ها به طور کامل پوشش داده شده و نمای ظاهری براکت‌ها اصلاً پیدا نیست و هم در یک لحظه توانسته‌اید کلیه براکت‌ها را بپوشانید بدون اینکه آسیبی به لب‌ها و زبان شما وارد گردد.