فهرست این مطلب
وضعیت پوست سر بر روی سلامت و شادابی موهای سر تأثیر بسیار زیادی میگذارد. در برخی از افراد که دچار ریزش مو میشوند، مشکلاتی را در پوست سر مشاهده میکنیم. یعنی فولیکولها هیچ مشکلی ندارند ولی عارضههای موجود در پوست سر باعث آسیب به فولیکولها و در نتیجه ریزش مو شدهاند. در چنین شرایط متخصص باید پوست را با دقت بررسی نماید، علت را شناسایی کند و با درمان به موقع عارضه و ضایعات پوست سر، از ریزش مو جلوگیری نماید.
همانگونه که متوجه شدید مهارت متخصص در تشخیص به موقع و درست، اهمیت بسیار زیادی دارد. برای اینکه این موضوع را بهتر درک کنید، در ادامه مطلب در مورد انواع پوست و انواع بیماری عفونی که برای این قسمت رخ میدهد صحبت میکنیم.
انواع پوست سر
در پوست سر غدد چربی وجود دارد که با تولید و ترشح چربی به اندازه و نرمال، از یک سو باعث درخشندگی موهای سر شده و از سوی دیگر این چربی شبیه به لایه عایق عمل میکند که از تبخیر آب در ناحیه پوست سر جلوگیری خواهد کرد. بنابراین فولیکولها آسیب نمیبیند. اما متأسفانه گاهی اوقات بنا به دلایلی مانند ژنتیک، نداشتن رژیم غذایی مناسب، ابتلا به برخی از بیماریها و در نتیجه مصرف برخی از داروها، استرس و اضطراب، فعالیت این غدههای چربی دچار اختلال میگردد و در نتیجه پوست از حالت نرمال خارج میشود. با توجه به آنچه که گفته شد، انواع پوست سر به چهار دسته میشود:
پوست نرمال
در پوست نرمال، غدد چربی به صورت نرمال و طبیعی چربی ترشح میکنند. بنابراین همه چیز به حالت متعادل است. موها نرم، براق و زیبا هستند و شما اثری از خشکی یا چربی بیش از اندازه را مشاهده نمیکنید.
پوست چربی
ولی در افرادی که پوست چربی دارند، به دلیل افزایش چربی سر، موها به شدت چرب میشوند. افراد با تیپ پوست چرب باید حتماً یک روز در میان استحمام کنند در غیر این صورت چربی موهای آنها به حدی زیاد میشود که اصلاً خوشایند نبوده و از طرف دیگر همین چربی زیاد منجر به ریزش موها خواهد شد.
پوست خشک
اما نوع دیگری از انواع پوست سر، پوست خشک است. در این صورت موها به حالت مات و خشک به نظر میرسند. افرادی که موهای خشکی دارند، به موخوره و شکستگی ساقه مو دچار میشوند و موی سر آنها کیفیت خود را از دست میدهد. از جمله دلایلی که باعث خشک شدن پوست سر میگردد، عدم نوشیدن آب کافی است. در نتیجه ساقههای مو با سرعت رطوبت خود را از دست میدهند و حالت شکستگی پیدا میکنند.
پوست ترکیبی
چهارمین نوع از انواع پوست سر، پوست ترکیبی نامیده میشود. در این مورد نمیتوان پوست سر را به طور کامل خشک یا چرب نامید. در برخی از قسمتهای سر، پوست کاملاً خشک شده و در بخشهای دیگر، پوست سر حالت چرب دارد. بنابراین متخصص باید با در نظر گرفتن این وضعیت، درمانی را در پیش گیرد که تمامی قسمتهای سر به حالت نرمال نزدیک شود.
علل عفونت پوست سر چیست؟
زمانی که اولین علائم عفونت سر را مشاهده کردید، باید هر چه زودتر برای درمان اقدام نمایید چرا که این عفونت سریعا به فولیکولها آسیب وارد کرده و دچار ریزش مو خواهید شد. اما حتما این سوال برای شما به وجود آمده است که علل عفونت پوست سر چیست و چگونه میتوان این عارضه را تشخیص داد؟ به طور کلی دو عامل منجر به عفونت سر میشود:
عفونت سر در اثر بیماریهای قارچی
این نوع بیماریها به صورت نقاط دایرهای بر روی پوست سر مشاهده میشوند که معمولاً به حالت زبر و قرمز رنگ بوده و با خارش همراه هستند. برای اینکه متخصص بتواند تشخیص درستی داشته باشد، لازم است حتماً از این عارضههای قرمز رنگ نمونهگیری انجام شود تا از طریق کشت سلولی در آزمایشگاه بتواند به طور دقیق تشخیص دهد که آیا فرد دچار عفونت قارچی دچار شده است یا نه. متأسفانه مهمترین علت عفونت قارچی، سرایت از یک فرد به فرد دیگر، انتقال از حیوان به انسان و یا حضور در محیطهای آلوده است.
عفونت سر از نوع باکتریایی
باکتریها نیز میتوانند از طریق رشد در بافت پوست و زیر پوستی منجر به عفونت در ناحیه سر شوند. برای اینکه مطمئن شوید که به این عفونت دچار شدهاید یا نه باید حتماً علائم زیر را مشاهده کنید:
- آیا بخشی از پوست سر با فشار دادن درد میگیرد؟
- قسمتی از پوست سر شما قرمز شده و حتی احساس میکنید که گرم است؟
- تورم، سفت شدن و براق شدن پوست سر نیز از علائم دیگر عفونت باکتریایی است.
- رگهای پوست سر که به صورت ورم کرده و التهابی درآمدهاند، نشانهای از عفونت باکتریایی هستند.
- اگر این عفونت پیشروی کند فرد دچار تب و لرز، تعرق، درد عضلانی و حالت تهوع و استفراغ میشود.
این نوع عفونت باکتریایی در اثر گزیدن حشرات، زخم شدن پوست سر در اثر حمله حیوانات، دیابت، ابتلا به بیماریهای عروقی و مصرف برخی از داروهای کورتون ایجاد میشود. مهمترین نوع باکتریهایی که منجر به عفونت پوست سر میشود، باکتریهای استرپتوکوک و استافیلوکوک هستند.
درمان عفونت پوست سر
خوشبختانه امکان درمان عفونت پوست سر وجود دارد ولی هر اندازه که درمان را به تاخیر بیاندازید، باید دوره درمانی طولانیتری را سپری کنید. البته تاخیر در درمان موجب ریزش شدید موهای سر نیز خواهد شد. برای درمان عفونتهای قارچی معمولاً متخصص ابتدا به سراغ کرمهای ضد قارچ میرود و از شما میخواهد که دو هفته از آنها استفاده کنید. در صورتی که نتوانستید نتیجه خوبی را به دست بیاورید، داروهای خوراکی و قرصها را به مدت سه ماه برای شما تجویز میکند. نکته مهم این است که در درمان عفونتهای قارچی باید رطوبت سر را به حداقل برسانید.
یعنی باید زمانی که از حمام بیرون میآیید، هر چه زودتر موهای سر را خشک کنید تا زمینه برای گسترش قارچها وجود نداشته باشد. از طرف دیگر باید چربی پوست سر شما به حداقل برسد. بنابراین اگر پوست چربی دارید و به بیماری قارچی مبتلا شدید، باید از شویندههایی برای کنترل چربی پوست سر استفاده کنید.
اگر فردی دچار عفونت پوست سر از نوع بیماری باکتریایی شده باشد، در درجه اول باید مصرف باید آنتی بیوتیکها را شروع کند. پس از آن متخصص باید براساس نوع و شدت علائم، درمانهای دیگر را نیز تجویز نماید. برای مثال مصرف داروهای مسکن، به کاهش درد در ناحیه سر کمک میکند و یا اینکه گاهی اوقات نیاز است که حتی جراحی صورت بگیرد تا عفونت از ناحیه زیر پوست سر تخلیه شود.
ضایعات پوست سر (Scalp Lesion)
آشنایی با بیماریها و ضایعات پوستی این امکان را فراهم میکند تا به محض اینکه اولین علائم بیماری را در سر خود مشاهده کردید، اقدامات لازم را انجام دهید تا هم پوست سریعتر به حالت نرمال برگشته و هم دچار مشکلاتی مانند ریزش مو و طاسی سر نشوید. در غیر این صورت درمان برای شما بسیار زمانبر خواهد شد. مهمترین ضایعات پوست سر عبارتند از:
- ابتلا به بیماریهای عفونی از نوع بیماریهای قارچی و باکتریایی
- ابتلا به بیماری لیکن پلان یا بثور پوستی که به شکل ضایعات کوچک و برآمده بر روی پوست سر و به رنگ صورتی تا بنفش دیده میشود.
- بیماری پسوریازیس که منجر به ایجاد ضایعات پوستی قرمز رنگ و برآمده و یا ایجاد پینههای پوسته پوسته در ناحیه سر میشود. این عارضه بیشتر در قسمت پیشانی، پشت گردن و یا در داخل گوش رؤیت میشود.
- اگزمای پوست ممکن است برای هر قسمت از بدن بروز کند. این بیماری در پوست سر با خارش شدید همراه است و پوست را قرمز و ملتهب میکند.
- ابتلا به شوره سر که در اثر خشکی پوست سر و یا در اثر چربی بیش از اندازه اتفاق میافتد. حتی ممکن است که این شوره ناشی از بیماریهای قارچی باشد
مقالات مرتبط: شوره پس از کاشت مو
کرم حلقوی پوست سر (تنه آکاپیتیس)
متأسفانه یکی از بیماریهای عفونی پوست سر به دلیل نوعی کرم به نام کرم حلقوی پوست سر ایجاد میشود. این کرم بر روی لایههای بالایی پوست سر زندگی میکند و معمولاً کودکان را درگیر خواهد کرد. آنچه منجر به ابتلا به تنه آکاپیتیس میشود نوعی قارچ به نام درماتوفیت است که میتواند بر روی بافتهای مرده شامل سلولهای مرده پوست و ناخنها رشد کند. مهمترین علائم ابتلا به این بیماری عبارتند از:
- شکستگی ساقه مو
- خارش پوست سر
- ابتلا به به تب با درجه پایین