چگونه دندان قروچه را متوقف کنم؟ علل و علائم bruxism (براکسیسم)

در صورتی که دندان‌های خود را کمی بر روی هم فشار دهید، درد خیلی شدیدی را احساس خواهید کرد. اکنون تصور کنید برخی از افراد دچار دندان قروچه یا براکسیسم شده‌اند و به خصوص در هنگام خواب دندان قروچه را تجربه می‌کنند. مسلماً فشار زیادی که به دندان‌ها وارد می‌گردد، باعث ساییده شدن دندان‌ها، ترک و شکستگی و حتی فشار زیاد به فک‌ها می‌شود که مشکلاتی همانند انحراف فک را به همراه خواهد داشت. اگر کسی را می‌شناسید که دچار براکسیسم شده است، حتماً این مطلب را مطالعه نمایید. چنین فردی باید در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کند تا درمان لازم انجام گیرد.

روش های تشخیص دندان قروچه

تصوری که در بین مردم وجود دارد این است که اگر افراد دندان‌های خود را به یکدیگر فشار دهند، آن‌ها به عارضه دندان قروچه مبتلا شده‌اند. در صورتی که این گونه نیست. برای مثال ممکن است شخصی تحت درمان ارتودنسی باشد و گاهی اوقات به دلیل درد خیلی شدیدی که در دندان‌ها احساس می‌کند، دندان‌های خود را به دیگر فشار می‌دهد. در چنین شرایطی دندان قروچه رخ نداده است. بلکه فرد برای مهار درد، این کار را انجام می‌دهد. بنابراین متخصص چگونه می‌تواند دندان قروچه یا براکسیسم را تشخیص دهد؟ مهمترین نشانه‌ های دندان قروچه عبارتند از:

1. فشار وارده به دندان‌ها به حدی زیاد است که حتی ممکن است فرد کنار شما صدای ساییده شدن دندان‌ها به یکدیگر را بشنود.
2. زمانی که فرد دچار دندان قروچه می‌شود، درد بسیار شدیدی در تمامی دندان‌ها و فک او ایجاد می‌شود به حدی که عضلات فرد به حالت انقباض در می‌آیند و حتی شاید امکان باز کردن کامل فک وجود نداشته باشد.
3. به دلیل اینکه فک‌ها به شدت تحت فشار قرار می‌گیرند، بنابراین به مرور زمان سردرد‌های شدید در ناحیه شقیقه‌ها نیز به سراغ فرد می‌آیند.
4. مسلما دندان قروچه به خصوص در هنگام شب، باعث اختلال در خواب می‌شود به خصوص اینکه باید حتماً یک نفر مراقب فرد مبتلا به براکسیسم باشد چون در زمان دندان قروچه، باید هر چه زودتر دو فک از یکدیگر جدا شوند. در غیر این صورت احتمال شکستن دندان‌ها و آسیب جدی به فک وجود دارد.
5. در ادامه دندان قروچه، درد‌های دیگر همانند درد گوش، گردن و همچنین درد ناحیه چشم‌ها نیز بروز می‌کند.

دندان قروچه در خواب نشانه چیست؟

عارضه براکسیسم یا دندان قروچه عمدتاً در خواب اتفاق می‌افتد و همین موضوع برای افراد مبتلا به این مشکل، بسیار نگران‌کننده خواهد بود. اگر در بیداری دچار درد دندان قروچه شوید، به دلیل اینکه هوشیار هستید سریع می‌توانید از دیگران کمک بخواهید تا فک‌های شما را از یکدیگر جدا کنند اما در خواب، هوشیار نبوده و در نتیجه دندان قروچه در خواب می‌تواند عوارض جدی را برای شما به همراه داشته باشد. اما علت قروچه در خواب چیست؟

1. شایع‌ترین دلیل این اتفاق، اضطراب استرس و به طور کلی مشکلات روحی است که افراد با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
2. همچنین افرادی که دارای شخصیت بیش فعال و پرخاشگر هستند به تدریج دچار دندان قروچه در خواب نیز خواهند شد.
3. اگر به مصرف الکل و نوشیدنی‌های کافئین‌دار به مقدار زیاد عادت دارید و یا به عبارت دیگر به این قبیل مواد اعتیاد پیدا کرده‌اید، باید منتظر براکسیسم در شب نیز باشید.
4. البته یکی از دلایل شایع دندان قروچه در خواب، سابقه ژنتیکی است. اگر والدین شما یا یکی از اعضای خانواده آن‌ها دچار دندان قروچه باشند، شما به احتمال زیاد دچار چنین مشکلی خواهید شد.
5. مصرف برخی از دارو‌های اعصاب همانند دارو‌های ضد افسردگی نیز می‌تواند باعث دندان قروچه در خواب شود.

علت دندان قروچه چیست؟

درست است که دندان قروچه عمدتاً در زمان خواب اتفاق می‌افتد اما متأسفانه بعضی از افراد دچار براکسیسم در بیداری می‌شوند. این افراد به دلیل استرس، خشم و به طور کلی ناهنجاری‌های روحی، دچار مشکلات زیادی خواهند شد که از جمله می‌توان به دندان قروچه اشاره کرد. البته عوامل دیگری نیز باعث ابتلا به این عارضه در دهان و دندان می‌گردد. برای مثال دندان قروچه در کودکان بیشتر از بزرگسالان اتفاق می‌افتد و یا ابتلا به برخی از بیماری‌ها همانند پارکینسون و بیماری رفلکس معده نیز می‌تواند شرایط را برای دندان قروچه فراهم ‌نماید.

عوارض عدم درمان دندان قروچه

در صورتی که در میان دوستان و یا افراد خانواده خود کسی را سراغ دارید که به دندان قروچه یا براکسیسم مبتلا شده است، باید هر چه زودتر درمان را آغاز کنید. عوارض ناشی از عدم درمان دندان قروچه عبارتند از:

1. به دلیل فشار‌های بسیار زیادی که به دندان‌ها وارد می‌شود، شکستگی و پوسیدگی دندان‌ها بسیار شایع خواهد شد.
2. از طرف دیگر این فشار به فک‌ها نیز تحمیل شده و بر مرور زمان دچار درد در فک، انحراف فک و تحلیل در استخوان فک نیز خواهید شد.
3. مسلماً ادامه‌دار شدن دندان قروچه مشکلات دیگر شامل درد در ناحیه شقیقه‌ها، گردن و گوش را نیز به همراه داشته و قطعاً چنین شرایطی بسیار آزاردهنده خواهد بود.
4. به طور کلی اگر درمان دندان قروچه یا براکسیسم به تعویق بیفتد، استخوان‌هایی که در ناحیه فک، شقیقه و گوش وجود دارد به شدت تحت تأثیر قرار گرفته و به طور کلی اسکلت صورت شما دچار آسیب‌های جدی خواهد شد.

روش های درمانی دندان قروچه

مسلما دندان قروچه یک عارضه بسیار نگران‌کننده برای بیماران خواهد بود و اغلب افرادی که دچار این بیماری هستند فکر می‌کنند تا آخر عمر باید دندان قروچه یا همان براکسیسم را تحمل کنند. در صورتی که این گونه نیست. خوشبختانه روش‌ های درمان دندان قروچه این امکان را فراهم می‌کند تا شما بتوانید هر چه زودتر از شر این بیماری خلاص شده و در نتیجه به حفظ سلامت دندان‌ها و استخوان فک خود کمک کنید:

• در اولین قدم باید از محافظ دندان قروچه استفاده شود. متخصص برای شما نایت گارد طراحی خواهد کرد. باید به خصوص در هنگام خواب، نایت گارد بر روی دندان‌های خود قرار دهید تا در زمان براکسیسم فشاری به دندان‌ها وارد نشود چون دندان قروچه باعث ساییدگی شدید دندان‌ها خواهد شد ولی وقتی نایت گارد بر روی دندان‌ها قرار گیرد، از سایش دندان جلوگیری می‌گردد.
• در مرحله بعد باید ریشه دندان قروچه، درمان گردد. در صورتی که شما به بیماری‌های روحی مبتلا شده‌اید، باید تحت نظر مشاور و روانشناس قرار بگیرید تا شرایط روحی را به حالت اعتدال و نرمال رسانده و در نتیجه دندان قروچه برطرف گردد.

• از طرف دیگر رژیم غذایی شما نیز تأثیر بسیار زیادی بر بهبود شرایط روحی شما خواهد داشت. برای مثال مصرف کردن میوه و سبزیجات تازه، پرهیز از خوردن فست فود و نوشیدنی‌های گازدار و همچنین استفاده از دمنوش‌های گیاهی، به کاهش استرس به خصوص قبل از خواب کمک می‌کند.
• افرادی که دچار براکسیسم می‌شوند به هیچ عنوان نباید آدامس بجوند چون آدامس باعث می‌شود بیشتر در معرض براکسیسم قرار گیرند.