انواع ریزش مو در کودکان – آیا ریزش موهای کودکان طبیعی است؟

مسأله بسیار مهمی که لازم است والدین به آن توجه داشته باشند، بحث ریزش موی کودک است. شاید این تصور برای عموم مردم وجود داشته باشد که ریزش مو در دوران کودکی رخ نمی‌دهد و به عبارتی از سن ۳۰ سالگی به بعد شاهد ریزش مو هستیم ولی چنین ذهنیتی کاملاً اشتباه است. طبق تحقیقات انجام گرفته، کودکان نیز بنا به دلایلی دچار ریزش مو می‌شوند. در این مقاله ما در مورد ریزش موی کودکان و عوامل مؤثر در بروز این عارضه صحبت می‌کنیم. بنابراین به شما به عنوان والدین توصیه می‌کنیم حتماً این مطلب را مطالعه نمایید.

دلایل ریزش مو کودک زیر یک سال

اغلب کودکان زیر یکسال عمده مو‌های خود را از دست می‌دهند. این در چنین شرایطی والدین نباید نگران شوند چرا که این اتفاق کاملاً طبیعی است و به دلیل تغییرات هورمونی در بدن کودک اتفاق می‌افتد. قبل از تولد، میزان هورمون‌ها در بدن کودک بسیار بالا است چرا که از بدن مادر تغذیه می‌کند و همین موضوع باعث افزایش سطح هورمون در بدن او می‌گردد. به همین دلیل است که در بدو تولد عمده کودکان مو‌های نسبتاً پرپشتی دارند. اما بعد از تولد، به دلیل اینکه منبع هورمون از بدن مادر قطع شده و از این پس غدد موجود در بدن کودک باید هورمون را تولید کنند، در نتیجه سطح هورمون‌ها پایین آمده و مو‌های نوزاد به فاز استراحت وارد می‌شوند. به همین دلیل است که عمده کودکان در زیر یکسال دچار ریزش مو می‌گردند. اما این مسئله نباید باعث نگرانی والدین شود.

مطالب بیشتر: مکمل فیتو برای مو

دلایل ریزش مو در کودکان زیر ۵ سال

 همانگونه که گفته شد اغلب نوزادان تا سن یک سالگی، عمده مو‌های خود را از دست می‌دهند. ولی بعد از یکسال، مو‌ها از فاز استراحت بیرون آمده و موی جدید شروع به رشد می‌کند. بنابراین حجم موی کودک به تدریج افزایش پیدا خواهد کرد. اما اتفاقی که می‌تواند نگران‌کننده باشد، بحث ریزش موی کودکان زیر پنج سال است. اگر شما کودک زیر پنج سال دارید و اخیراً شاهد ریزش موی شدید او هستید، باید سریعاً به متخصص مراجعه کنید تا دلایل این اتفاق بررسی شده و قبل از شدید شدن ریزش مو و طاسی شر، درمان آغاز گردد. مهمترین دلایل ریزش مو کودکان زیر ۵ سال عبارتند از:

ابتلا به برخی بیماری‌های خود ایمنی

بیماری‌های خود ایمنی به نوعی از بیماری‌ها گفته می‌شود که سلول‌های دفاعی بدن، سلول‌های خودی را به عنوان دشمن شناسایی کرده و به آن‌ها حمله می‌کند که در این بین، حمله به فولیکول مو بسیار شایع است و در نتیجه ریزش موی اتفاق می‌افتد.

وجود مشکلات غده تیروئید در کودکان

یکی از آزمایشاتی که والدین باید برای کودکان خود انجام دهند، آزمایش تیروئید است چون اختلال در هورمون‌های تیروئیدی از جوانب مختلف می‌تواند بر روی سلامت کودک تأثیر بگذارد. یکی از تأثیرات اختلالات تیروئیدی، ریزش موی کودکان است. به همین دلیل است که در زمان مراجعه به متخصص برای درمان ریزش موی کودک، از شما می‌خواهد که یک آزمایش خون برای کودک خود انجام دهید تا وضعیت هورمون‌های بدن مورد بررسی قرار گیرد.

کمبود مواد غذایی در بدن

در آزمایش خون که از کودک شما به عمل می‌آید، سطح ویتأمین‌ها و عناصر معدنی نیز سنجیده شده و در نتیجه در صورتی که کمبودی در بدن کودک وجود داشته و همین موضوع باعث ریزش مو شده باشد، متخصص رژیم غذایی مناسب و همچنین مکمل‌ها را تجویز خواهد کرد.

 ابتلا به بیماری‌های قارچی

در صورتی که کودکان خود را به مهدکودک و مدرسه می‌فرستید، باید بیشتر از قبل به بهداشت آن‌ها توجه داشته باشید چون در مهدکودک‌ها و مدارس خطر آلودگی بالا است و به خصوص در فصل‌های سرد که کودکان سر خود را با کلاه می‌پوشانند، خطر رشد بیماری‌های قارچی وجود دارد. بنابراین حتماً سر کودکان خود را با دقت بررسی کنید. اگر لکه‌های سیاه و سفید را مشاهده کردید، این علائم خطر بیماری‌های قارچی را گوشزد می‌کند.

استفاده از شوینده نامناسب

در صورتی که ریزش مو از زمانی شروع می‌شود که شامپوی سر کودک خود را تغییر داده‌اید، سریعا استفاده از آن را متوقف کنید چون این مسئله نشان می‌دهد که این شوینده با فولیکول و ریشه موی سر کودک سازگار نبوده و تأثیر منفی بر روی آن داشته است.

ابتلا به استرس و اضطراب

متأسفانه ناهنجاری‌های روحی علاوه بر اینکه شرایط روحی کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهند، بر روی قدرت سیستم ایمنی بدن و همچنین بر سلامت جسم نیز تأثیر می‌گذارند. برای مثال ممکن است ریزش مو کودک شما به استرس ربط داشته باشد. اگر کودک شرایط روحی بسیار سختی را تجربه کرده است، ممکن است دست به اقداماتی بزند که منجر به آسیب‌های جسمی او شود. برای مثال ممکن است کودک به مرحله خودزنی و کشیدن مو برسد چون مو‌های کودکان هنوز قدرت و بنیه کافی را به دست نیاورده است. بنابراین با کشیدن مو خیلی سریع ریزش مو اتفاق می‌افتد.

مطالب بیشتر: ریزش مو سکه ای

کمبود چه ویتأمین ‌هایی منجر به ریزش موی کودکان می‌ شود؟

 همانطور که گفته شد یکی از مهمترین عواملی که منجر به ریزش مو در کودکان می‌گردد، بحث نداشتن تغذیه‌ مناسب است. فولیکول‌های مو در کنار نیاز به عناصر معدنی، به ویتأمین‌های بسیار زیادی نیاز دارند و در نتیجه اگر بدن دچار کمبود برخی از ویتأمین‌ها شود، ریزش موی شدید در کودکان را شاهد خواهیم بود. برای مثال کمبود ویتأمین بیوتین که یک از ویتأمین‌های گروه B است تأثیر بسیار زیادی بر روی ریزش مو دارد. به طور کلی نوزادان و کودکان تا یک بازه زمانی مشخص باید قطره‌های ویتأمین B ‌را مصرف کنند چون این ویتامین بر روی قدرت سیستم عصبی بدن، بهبود گوارش و همچنین تقویت فولیکول‌های مو تاثیر می‌گذارد.

همچنین کودکان باید ویتأمین A مصرف کنند اما مصرف بیش از اندازه ویتأمین A در کنار عوارضی که دارد، باعث ریزش مو نیز می‌گردد. توجه داشته باشید که ویتأمین A محلول در چربی است و اگر آن را بیش از اندازه برای کودکان استفاده کنید، می‌تواند بر روی قدرت بینایی و همچنین بر روی سلامت پوست و مو تأثیر منفی بگذارد چون مازاد آن در کبد ذخیره خواهد شد.

 باید در تغذیه کودکان خود از خوراکی‌های حاوی ویتأمین E و C نیز استفاده کنید. برای مثال مصرف مرکبات حاوی ویتأمین C و مصرف آجیل حاوی ویتأمین  E، بهترین رژیم غذایی هستند که می‌توان برای کودکان در نظر گرفتد. ویتأمین E و ویتأمین C آنتی اکسیدان‌های قوی هستند که از تأثیر رادیکال‌های آزاد بر روی فولیکول‌های مو جلوگیری می‌کنند.

آیا ریزش مو در کودکان خطرناک است؟

 متأسفانه همه والدین وقتی شاهد ریزش موی کودکان خود هستند، نگران می‌شوند چون این تصور را دارند اتفاق بسیار بدی برای فرزندانشان رخ داده است. اما شما در اولین قدم باید به متخصص مراجعه کنید تا دلیل ریزش مو مشخص شود. ممکن است ریزش و کودک به دلیل نداشتن تغذیه مناسب، اختلافات جزئی در غدد درون ریز  و یا به دلیل شرایط روحی بروز کرده باشد. در این صورت نباید نگران باشید چون مشکل خیلی زود حل می‌شود. اما در صورتی که کودک شما دچار بیماری‌های خود ایمنی و بیماری‌های دیگر باشد باید هر چه زودتر درمان را آغاز کنید. این قبیل بیماری‌ها قطعاً مشکلات جدی را برای کودک ایجاد خواهند کرد.

کم خونی و ریزش مو در کودکان

یکی از مهمترین دلایلی که باعث ریزش مو در کودکان می‌شود، بحث ابتلا به کم خونی است. اما چه ارتباطی بین کم خونی و ریزش مو وجود دارد؟ زمانی که فرد دچار کم خونی می‌شود، یعنی آهن خون او به شدت افت کرده است. این موضوع از دو جنبه می‌تواند بر روی فولیکول‌های مو تأثیر بگذارد. فولیکول‌ها برای رشد خود به مقدار قابل توجهی آهن نیاز دارند. بنابراین کمبود آهن باعث می‌شود که رشد فولیکول‌های مو کاهش پیدا کرده و ضعیف شوند. در نتیجه فرد دچار ریزش مو خواهد شد. اما تأثیر دیگر کمبود آهن، کاهش هموگلوبین است که وظیفه نقل و انتقال اکسیژن را بر عهده دارد. اگر کم خونی اتفاق بیفتد، چون انتقال اکسیژن کاهش پیدا می‌کند، بنابراین فولیکول‌های مو نمی‌توانند سطح کافی اکسیژن را به دست آورده و به مرور زمان از بین ‌می‌روند.

آلوپسی در کودکان

در بررسی عوامل مؤثر بر ریزش مو باید به آلوپسی نیز توجه داشت. اما منظور از آلوپسی چیست؟ آلوپسی در واقع ریزش موی سکه‌ای نامیده می‌شود. اگر مشاهده می‌کنید که ریزش مو در فرزندان شما حالت سکه‌ای دارد، این موضوع نشان می‌دهد که کودک شما به آلوپسی مبتلا شده و باید هر چه زودتر به متخصص پوست و مو مراجعه کنید تا نوع آلوپسی کودک مشخص شده و درمان آغاز گردد.

انواع آلوپسی در کودکان

به طور کلی براساس عامل مؤثر در ابتلا به آلوپسی، این بیماری در کودکان به چند دسته تقسیم می‌شود:

• آلوپسی آره آتا

این نوع آلوپسی که در بزرگسالان نیز دیده می‌شود، همان ریزش موی سکه‌ای است که در نواحی مختلف سر رؤیت می‌شود. در این نوع آلوپسی تنها نشانه‌ای که به چشم می‌خورد، همان ریزش مو به حالت سکه‌ای است.

• آلوپسی ناشی از خودایمنی

 این آلوپسی در کودکان به دلیل ابتلا به بیماری‌های خودایمنی رخ می‌دهد. با توجه به اینکه یکی از عوامل مؤثر در ریزش موی کودکان ابتلا به بیماری‌های خودایمنی است، بنابراین مهمترین نشانه‌های این بیماری عبارتند از تب، سرگیجه، کاهش وزن، درد در ناحیه مفاصل، خشک شدن پوست، خارش پوست، خشکی دهان و خشکی چشم.

• آلوپسی در کودکان ناشی از غده تیروئید

در صورتی که کودک شما به دلیل اختلالات هورمون تیروئید دچار آلوپسی شده باشد، علائمی همانند یبوست، سردی دست و پا، خواب آلودگی بسیار زیاد، زردی پوست، کاهش رشد، نفخ معده و ورم بدن را در او مشاهده خواهید کرد.

• آلوپسی در کودکان به دلیل بیماری‌های قارچی

این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که قارچ در کف سر کودک شما رشد کرده باشد. اگر لکه‌های سیاه یا سفید را در کف سر کودک خود مشاهده کردید این مسأله نشان دهنده آلوپسی ناشی از بیماری‌های قارچی است که به صورت لکه‌ای، کودک شما دچار ریزش مو می‌گردد.

علائم آلوپسی در کودکان

ما در قسمت قبر انواع آلوپسی در کودکان را برای شما توضیح دادیم. هر کدام از انواع آ آلوپسی علائم خاص خود را دارند که با بررسی آن‌ها می‌توانیم علت آلوپسی را تشخیص دهیم. اما آنچه که در بین انواع آلوپسی در کودکان مشترک است، بحث ریزش مو به حالت لکه‌ای یا همان سکه‌ای است که در قسمت‌های مختلفی از سر مشاهده می‌شود.

روش ‌های درمان آلوپسی در کودکان

باید این واقعیت را بپذیریم که همه انواع آلوپسی قابل درمان نیستند. برای مثال اگر کودک شما دچار آلوپسی آره آتا شده باشد چون این اتفاق معمولاً زمینه ژنتیکی داشته و ریشه آن قابل تشخیص نیست، به همین دلیل نمی‌توان روش درمانی قطعی را برای آن در پیش گرفت. در نتیجه متخصص دارو درمانی را آغاز می‌کند و ‌امیدوار است که این روش‌ جواب دهد ولی درمان قطعی برای آلوپسی آره آتا وجود ندارد. اما در صورتی که کودک شما به انواع دیگری از آلوپسی مبتلا شده باشد متخصص براساس نشانه‌هایی که دارد،  درمان را شروع خواهد کرد.

ریزش مو در کودکان تا چه حد طبیعی است؟

 والدین به محض اینکه اولین نشانه‌های ریزش مو را در کودکان مشاهده می‌کنند، سریع نگران می‌شوند چون فکر می‌کنند اتفاق خطرناکی رخ داده است. در صورتی که باید بدانند ریزش مو کودک تا یک حدی کاملاً طبیعی است و اگر از این حد عبور کند، زنگ خطر به صدا درمی‌آید. در نوزادان که زیر یکسال هستند، ریزش مو کاملاً طبیعی است چون همانگونه که در ابتدای متن گفته شد، فولیکول‌ها وارد فاز استراحت می‌شوند.

در نتیجه ریزش مو اتفاق می‌افتد. اما از سن ۱ تا ۱۰ سالگی، باید مراقبت بیشتری از فرزندان خود داشته باشیم و روند رشد مو‌های آن‌ها را تحت کنترل بگیریم. اگر مشاهده کردید که ریزش مو با سرعت در حال پیشروی است و در واقع کم پشتی موی سر برای کودک در حال رخ دادن است، در این زمان باید حتماً به متخصص اطلاع دهید. ولی اگر با هر بار استحمام کردن، کمی از موی کودک می‌ریزد بدون اینکه علائمی شامل التهاب، خارش، علائم پوستی و حتی ریزش موی سکه‌ای را در او شاهد کنید، نباید نگران باشید چون اتفاقی است که برای مو در تمامی سنین رخ داده و به جای مو‌های از دست رفته مو‌های جدید رشد خواهند کرد.