فهرست این مطلب
از آنجایی که جنس دندان‌ها از استخوان است، بنابراین خطر ترک و شکستگی دندان وجود دارد. حتی بعضی از افراد دچار شکستگی دندان جلو می‌شوند. هر چقدر بنیه دندان شما قوی‌تر باشد مسلماً خطر شکستگی کاهش پیدا می‌کند اما نحوه مراقبت از دندان‌ها، مهمترین فاکتور‌ی که بر روی سلامت آن‌ها تأثیر می‌گذارد. ما در این مطلب در مورد دلایل ترک خوردن دندان و نحوه درمان شکستگی دندان صحبت می‌کنیم. اگر دچار چنین عارضه‌ای شده‌اید حتماً این مقاله را با دقت مطالعه کنید.
مهمترین دلایل شکستگی دندان
- در اغلب موارد افراد به دلیل خوردن خوراکی‌های بسیار سخت با دندان خود دچار شکستگی دندان می‌شوند. برای مثال اگر آجیل‌ها را با دندان جلویی خود بشکنید فشار زیادی که به آن‌ها وارد می‌شود منجر به شکستگی دندان‌های جلو خواهد شد. برخی از افراد ادعا می‌کنند دندان‌های آن‌ها بسیار قوی است و می‌توانند فشار زیادی را تحمل کنند. اما فراموش نکنید هر یک فشار، ترکی را در دندان ایجاد کرده که اگر این ترک‌ها زیاد شوند، باعث شکستگی دندان خواهند شد.
- دندان قروچه از دیگر عواملی است که شرایط را برای ترک خوردن دندان فراهم می‌کند. دندان قروچه یک عارضه عصبی است که تحت کنترل فرد نبوده و معمولاً در خواب اتفاق می‌افتد. این دسته از افراد حتماً باید از نایت گارد استفاده کنند تا دچار چنین مشکلی نشوند.
- خوردن نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های خیلی سرد و یا خیلی گرم به دلیل انبساط و انقباضی که در بافت استخوانی ایجاد می‌کنند، شرایط را برای ترک خوردن دندان فراهم خواهند کرد.
- در صورتی که می‌خواهید دندانی را ترمیم کنید، اگر این دندان به درستی ترمیم نشود احتمال ترک خوردن قسمت‌های دیگر که سالم هستند نیز وجود دارد و در نتیجه بعد از کوتاه مدت، همین دندان دچار شکستگی خواهد شد. برای آشنایی با جدیدترین روش ترمیم دندان در جهان، این مقاله را بخوانید.
علائم ترک خوردن دندان چیست؟
گاهی اوقات ترک‌های ریزی بر روی دندان وجود دارد که ما متوجه آن‌ها نمی‌شویم اما از طریق علائمی که به ما تحمیل می‌گردد، می‌توان شکستگی دندان را تشخیص داد. اگر درد شدیدی را در دندان‌های خود در زمان غذا خوردن احساس می‌کنید؛ اگر دندان شما نسبت به مواد غذایی سرد، گرم و شیرین حساس شده است و اگر ورم لثه رخ داده، همه این موارد نشان‌دهنده ترک و شکستگی دندان است که باید حتماً به متخصص مراجعه کنید.
مطالب بیشتر: بریج دندان (پل دندان) – تفاوت بریج و لمینت دندان
انواع شکستگی دندان
با توجه به اینکه شدت ترک و شکستگی دندان متفاوت است، بنابراین مهمترین انواع شکستگی دندان عبارتند از:
-
ایجاد ترک‌های مویی بر روی دندان
در صورتی که شما از مواد غذایی سفت و سخت استفاده کنید یا عادت به جویدن ناخن داشته باشید و یا حتی در رژیم غذایی خود از مواد غذایی خیلی سرد و خیلی گرم استفاده کنید، همه این عوامل باعث ترک خوردن دندان‌ها می‌شود. این ترک‌ها قابل رؤیت نیستند و معمولاً نیازی به درمان ندارند. اما اگر شما عادات نادرست خود را ترک نکنید این ترک‌ها پیشروی کرده و شدت شکستگی افزایش پیدا می‌کند.
-
شکستگی کاسپ دندان
شایعترین نوع شکستگی دندان، شکستگی از نوع کاسپ است. کاسپ دندان در سمت زبان، در دندان‌های پشتی پایین و در سمت گونه در دندان‌های عقب بالایی قرار دارد. این نوع شکستگی آسیبی به پالپ دندان وارد نمی‌کند و معمولاً با درد همراه نیست. اما فراموش نکنید خوردن غذا‌های سخت و به طور کلی فشار آوردن به دندان، منجر به شکستگی کاسپ می‌شود. از طرف دیگر اگر مدتی است که دچار پوسیدگی دندان شده‌اید، خطر شکستگی کاسپ دندان وجود دارد. برای درمان این نوع شکستگی حتماً باید روکش بر روی دندان قرار بگیرد. ابتدا متخصص باید عملیات ترمیم را انجام دهد و سپس روکش را بر روی آن قرار خواهد داد.
برای آشنایی با روکش کامپوزیت ونیر این مقاله را مطالعه کنید.
-
دندان ترک خورده
گاهی اوقات بنا به دلایلی یک ترک بزرگ بر روی دندان ایجاد می‌شود که باعث تحریک ناحیه پالپ نیز خواهد شد در نتیجه درد بسیار زیادی را احساس می‌کنید. حتی در زمان غذا خوردن نیز درد افزایش پیدا می‌کند. براساس شدت ترکی که بر روی دندان ایجاد شده است درمان متفاوت خواهد بود. اگر متخصص لازم بداند بهتر است حتماً روکش را بر روی آن قرار دهید تا بنیه دندان شما قوی شده و از پوسیدگی و شکستگی‌های بعدی جلوگیری گردد.
-
دو نیم شدن دندان
متأسفانه یکی از بدترین انواع شکستگی دندان زمانی است که دندان شما از وسط دو نیم شود. این اتفاق به دلیل ضربه شدید و فشار شدید به دندان‌ها اتفاق می‌افتد. در صورتی که راهی برای نجات دندان وجود داشته باشد، متخصص تاج دندان را ترمیم کرده و روکشی را بر روی آن قرار می‌دهد. اما گاهی اوقات دو نیم شدن به حدی پیشروی کرده است که راهی جز کشیدن دندان وجود ندارد.
-
شکستگی عمودی ریشه
جالب است بدانید گاهی اوقات شکستگی دندان از ریشه شروع شده و به سطح دندان پیشروی می‌کند. متأسفانه باید بگوییم در اغلب موارد شکستگی عمودی ریشه قابل درمان نیست و باید حتماً کشیدن دندان انجام گیرد چرا که ریشه به طور کامل آسیب دیده و قابل درمان نخواهد بود.
مقالات بیشتر: چه زمانی به درمان ریشه دندان نیاز داریم؟
شکستگی دندان پر شده
در صورتی که دندان خود را ترمیم کرده‌اید بهتر است حتماً روکش دندان برای آن استفاده کنید چون این دندان سست شده و به شدت حساس است. پس با کوچکترین فشاری که بر روی چنین دندانی وارد کنید، هم ماده ترمیم‌کننده و هم دندان شما دچار ترک و شکستگی خواهد شد. به همین دلیل متخصص از شما می‌خواهد روکش را بر روی دندان پر شده قرار دهید. در غیر این صورت اگر شما همچنان با دندان پر شده همانند قبل عمل کرده و خوراکی‌های سخت را با آن مصرف کنید، این دندان خیلی سریعتر از دندان‌های دیگر دچار ترک و شکستگی شده و حتی ممکن است برای همیشه دندان خود را از دست بدهید. همانگونه که گفته شد، اگر ترک شکستگی در ناحیه ریشه اتفاق بیفتد درمانی برای شما وجود نخواهد داشت.
درمان شکستگی دندان در خانه
حتماً برای شما جالب خواهد بود اگر بگوییم بعضی از افراد به فکر درمان دندان شکسته در خانه هستند. به نظر شما آیا چنین چیزی ممکن است؟ زمانی که شکستگی بر روی دندان شما اتفاق می‌افتد، راهی جز پر کردن محل شکستگی وجود ندارد. بنابراین شما در خانه نمی‌توانید مشکل را برطرف کنید. درست است که با اقدامات پیشگیرانه می‌توانید از گسترش ترک‌های بسیار ریز بر روی دندان جلوگیری کنید اما اگر این ترک‌ها گسترده شده و شکستگی اتفاق بیفتد، در صورتی که سریعتر درمان پزشکی را آغاز نکنید، قطعاً این شکستگی پیشروی کرده و سلامت دندان خود را از دست خواهید داد.
شکستگی دندان مصنوعی
بعضی از افراد فکر می‌کنند جنس دندان مصنوعی به حدی قوی است که خوراکی‌های سخت را نیز می‌توانند با آن بخورند ولی با کوچکترین فشار متوجه شکستگی دندان مصنوعی می‌شوند. درست است که پروتز دندانی از مواد مصنوعی بسیار سخت ساخته می‌شود ولی این بدان معنا نیست که می‌تواند هر نوع فشاری را تحمل کند. افرادی که از دندان مصنوعی استفاده می‌کنند به هیچ عنوان نباید خوراکی‌های سخت را با دندان‌های بخورند. برای مثال خوردن آجیل‌ها با این دندان‌ها کار اشتباهی است. اگر دندان مصنوعیی دچار شکستگی شود در صورت امکان، ترمیم در پروتز دندانی انجام می‌گیرد اما اگر پایه دندان مصنوعی آسیب دیده باشد راهی جز تعویض آن وجود ندارد.
مقالات بیشتر: دندان مصنوعی در جوانان
شکستگی دندان کودک
دندان‌های کودکان که همان دندان‌های شیری هستند، بسیار سست و شکننده بوده و در نتیجه با کوچکترین فشاری می‌شکند. کودکان باید بدانند که با دندان‌های خود چگونه رفتار کنند. این وظیفه والدین است که این نکات مراقبتی را برای آن‌ها توضیح دهند. اجازه ندهید کودکان شما خوراکی‌های سخت را با دندان خود مصرف کنند و یا حتی بعضی از کودکان عادت دارند مداد و وسایل خود را با دندان خود گاز بگیرند. چنین تحرکاتی نیز باعث شکستگی دندان‌های کودکان می‌شود. اگر شکستگی در دندان شیری اتفاق بیفتد باز هم باید برای درمان اقدام کنید چون اگر دندان شیری کودک بیفتد و فاصله زمانی طولانی مدتی برای جوانه زدن دندان‌های دائمی لازم باشد، تحلیل استخوان فک اتفاق افتاده و همین موضوع بر روی روند جوانه زنی و رشد دندان‌های دائمی تأثیر می‌گذارد. بنابراین اگر دندان کودک شما شکسته است، حتما به دندانپزشکی کودکان مراجعه کنید
درمان شکستگی و ترک دندان
همانگونه که گفته شد شدت شکستگی دندان، تعیین‌کننده روش درمانی خواهد بود. در مواردی که ترک‌های جزئی و شکستگی خفیف بر روی دندان اتفاق افتاده باشد، متخصص از طریق ترمیم و با استفاده از روکش دندان، دندان شما را درمان خواهد کرد. اما گاهی اوقات شکستگی از ریشه اتفاق می‌افتد و در چنین شرایطی راهی برای درمان وجود ندارد. باید حتماً دندان شکسته را از دهان خارج کرد و به جای آن از ایمپلنت دندان استفاده نمود.
مقالات بیشتر: اوردنچر بر پایه ایمپلنت
